Ο Άγιος ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ο θεολόγος

Από τα μεγαλύτερα πνεύματα του χριστιανισμού και από τους λαμπρότερους αθλητές της ορθόδοξης πίστης. Γεννήηκε το 329 στην Αριανζό κωμόπολη της Καππαδοκίας. Στη Ναζιανζό διδάσκεταί τη στοιχειώδη εκπαίδευση, ενώ τη μέση στην Καισάρεια, όπου γνωρίζεται με το συμμαθητή του Μ. Βασίλειο. Έπειτα πηγαίνει κοντά σε περίφημους διδασκάλους της ρητορικής και τέλος στα πανεπιστήμια της Αθήνας, όπου βρίσκει, συμφοιτητή τώρα, το Μ. Βασίλειο. Όταν επιστρέφει στην πατρίδα του, ο πατέρας του, επίσκοπος Ναζιανζού, τον χειροτονεί πρεσβύτερο. Αλλ΄αυτός προτιμά την ησυχία του αναχωρητηρίου στον Πόντο, κοντά στον φίλο του Βασίλειο, για περισσότερη άσκηση στην πνευματική ζωή. Μετά, όμως επιστρέφει στην πατρίδα του και μπαίνει στην ενεργό δράση της Εκκλησίας. Όμως το δρεπάνι του θανάτου έρχεται να πληγώσει την ψυχή του, με αλεπάλληλους θανάτους συγγενικών του προσώπων. Πρώτα του αδελφού του Καισαρείου, έπειτα της αδελφής του Γοργονίας, μετά του πατέρα του και τέλος της μητέρας του Νόννας. Μετά απ΄αυτές τις θλίψεις, η θεία Πρόνοια τον φέρνει στην Κων/πολη, όπου υπερασπίζεται με καταπληκτικό τρόπο την ορθοδοξία και χτυπά καίρια τους Αρειανούς, που είχαν πλημμυρίσει την Κων/πολη. Μετά το σκληρό αυτό αγώνα, ο Μ. Θεοδόσιος τον αναδεικνύει Πατριάρχη Κων/πόλεως. Στη Β΄ Οικουμ. Σύνοδο, μιά μερίδα επισκόπων τον αντιπολιτεύεται για ευτελή λόγο. Τότε ο Γρηγόριος αηδιασμένος, δηλώνει την παραίτησή του, αναχωρεί στη γενέτειρά του Αριανζό και τελειώνει με ειρήνη τη ζωή του, το 390 μ.Χ., αφού άφησε παρακαταθήκη σε μας τους σύγχρονους χριστιανούς σπουδαιότατο συγγραφικό έργο.

Ο ποιμενικός αυλός τής θεολογίας σου, τάς τών ρητόρων ενίκησε σάλπιγγας, ως γάρ τά βάθη τού Πνεύματος εκζητήσαντι, καί τά κάλλη τού φθέγματος προσετέθη σοι. Αλλά πρέσβευε Χριστώ τώ Θεώ, Πάτερ Γρηγόριε, σωθήναι τάς ψυχάς ημών.

Θεολόγω γλώττη σου, τάς συμπλοκάς τών ρητόρων, διαλύσας ένδοξε, ορθοδοξίας χιτώνα, άνωθεν εξυφανθέντα τήν Εκκλησίαν, εστόλισας, όν καί φορούσα, ισύν ημίν κράζει, τοίς σοίς τέκνοις. Χαίροις Πάτερ, θεολογίας ο νούς ο ακρότατος.