O Άγιος ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ επ. Νύσσης

Γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια του Πόντου το 332 και ήταν αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου. Παίρνει την ίδια μόρφωση με τον μεγάλο του αδελφό, ξεχωρίζει δε κι αυτός για την ευφυία του, την επιμέλειά του και την φιλοσοφικότατη ιδιοφυΐα του. Ο Γρηγόριος νυμφεύεται τη Θεοσεβία, που γρήγορα την αρπάζει ο θάνατος. Ισχυρός χαρακτήρας καθώς ήταν, δεν απελπίζεται, και στα σαράντα του χρόνια γίνεται επίσκοπος Νύσσης, μιάς κωμοπόλεως της Καππαδοκίας. Ο Θεός τον αξιώνει να γίνει το κυριότερο όργανο του στη Β΄Οικουμενική σύνοδο, το 381 στη Κων/πολη, και κατατροπώνει στην κυριολεξία τους πνευματομάχους του Μακεδονίου, με «…τη μάχαιρα που δίνει το Πνεύμα και η οποία είναι ο λόγος του Θεού». Στις συζητήσεις εκείνες, ο Γρηγόριος ο Νύσσης τόσο πολύ είχε διακριθεί, ώστε ονομάστηκε «Πατήρ Πατέρων και Νυσσαέων Φωστήρ». Ο δε Μέγας Θεοδόσιος τον ονόμασε στύλο της Ορθοδοξίας. Πέθανε ειρηνικά, αφού άφησε πολύ αξιόλογα έργα: ερμηνευτικά, δογματικά, κατηχητικά, λόγους ηθικούς, εορταστικούς, εγκωμιαστικούς, επιτάφιους και έναν επιμνημόσυνο στον αδελφό του Μ. Βασίλειο.

Τό όμμα τής ψυχής, γρηγορών Ιεράρχα, ως γρήγορος Ποιμήν, ανεδείχθης τώ κόσμω, καί ράβδω τής σοφίας σου, παμμακάριστε Όσιε, πάντας ήλασας, τούς κακοδόξους ως λύκους, αδιάφθορον, διατηρήσας τήν ποίμνην, Γρηγόριε πάνσοφε.