Ο Μέγας ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

«…τα των ανθρώπων ήθη κατεκόσμη-σας ». Με τη φράση αυτή, το απολυτίκιο, απόλυτα επιτυχημένα, τονίζει την κοινωνική προσφορά του Αγίου, που με τη θεία του διδασκαλία στόλισε με αρετές τα ήθη και τη ζωή των ανθρώπων. Ο Μέγας Βασίλειος γεννήθηκε το 329 στη Νεοκαισάρεια του Πόντου. Οι γονείς του, αν και κατά κόσμον ευγενείς και πλούσιοι, είχαν συγχρόνως και ακμαιότατο χριστιανικό φρόνημα. Αυτοί μάλιστα έθεσαν και τις πρώτες – καθοριστικής σημασίας – πνευματικές βάσεις του Αγίου. Με εφόδιο αυτή τη χριστιανική ανατροφή, ο Βασίλειος αρχίζει μια καταπληκτική ανοδική πνευματική πορεία. Έχοντας τα χαρίσματα της ευστροφίας και της μνήμης, κατακτά σχεδόν όλες τις επιστήμες της εποχής του. Και το σπουδαιότερο, κατακτά τη θεία θεωρία του Ευαγγελίου, που την κάνει αμέσως πράξη με την αυστηρή ασκητική ζωή του. Ο υποδειγματικός τρόπος της πνευματικής του εργασίας δεν αργεί να τον ανεβάσει στο θρόνο της αρχιερωσύνης. Με σταθερότητα και γενναίο φρόνημα, σαν αρχιερέας έκανε πολλούς αγώνες για την ορθόδοξη πίστη. Με τους ορθόδοξους λόγους που συνέγραψε, κατακεραύνωσε τα φρονήματα των κακοδόξων. Ακόμη, αγωνίστηκε κατά της ηθικής σήψεως και επέφερε σοφές μεταρρυθμίσεις στο μοναχισμό. Άριστος ποιμένας διετέλεσε, κτίζοντας την περίφημη ¨Βασιλειάδα¨, συγκρότημα με ευαγή ιδρύματα, που φιλοξένησε χιλιάδες πάσχοντες. Στα πενήντα του χρόνια ο Μέγας Βασίλειος, εξαιτίας της ασθενικής του κράσεως, εγκαταλείπει το φθαρτό αυτό κόσμο, αφήνοντας στην ανθρωπότητα ένα τεράστιο πνευματικό έργο.

Ο Μωσαϊκός νόμος, διέταζε την περιτομή των αρσενικών παιδιών (Έξοδ. ΙΒ΄ 43-49), (Γέν. ΙΖ΄ 9-19), η οποία γινόταν κατά την ογδόη ημέρα απο αυτή της γέννησης του παιδιού (Λευϊτ. ΙΓ΄ 3). Η τελετή αυτή, έπαιρνε μέρος μέσα σε κτίριο της Συναγωγής, το πρωΐ παρουσία δέκα τουλάχιστον προσώπων. Έτσι και η περιτομή του βρέφους Ιησού έγινε στη Συναγωγή της Βηθλεέμ. Η χειροποίητος αυτή περιτομή στο σώμα ήταν τύπος, που συμβόλιζε την περιτομή της καρδιάς, ενεργουμένης απ΄ευθείας υπό του Θεού (Δευτ.Ι΄ 16, Λ΄ 6). Για τη δεύτερη αυτή περιτομή, την αχειροποίητο, ο Απ. Παύλος διδάσκει: «Περιετμήθητε περιτομή αχειροποιήτω εν τη απεκδύσει του σώματος των αμαρτιών της σαρκός, εν τη περιτομή του Χριστού, συνταφέντες αυτώ εν τω βαπτίσματι» (Κολ. Β΄11-12). Δηλαδή, λέει ο απ. Παύλος, περιτμηθήκατε και με περιτομή πνευματική, που ενεργείται απ΄το Άγιο Πνεύμα. Και συνίσταται στο γδύσιμο και την αποβολή του σώματος, που δούλεψε στις αμαρτίες της σάρκας. Το γδύσιμο δε αυτό, είναι η περιτομή, που πήρατε απο τον Χριστό, όταν θαφτήκατε μαζί Του, διά του Αγίου Βαπτίσματος. Το Βρέφος όμως της φάτνης, αφού γεννήθηκε με τον Παλαιό Νόμο, έπρεπε να υποβληθεί και Αυτό στον τύπο, ο οποίος είχε δικαίωμα να ισχύει μέχρι της καταργήσεως του.

Εις πάσαν τήν γήν εξήλθεν ο φθόγγος σου, ως δεξαμένην τόν λόγον σου, δι’ ού θεοπρεπώς εδογμάτισας, τήν φύσιν τών όντων ετράνωσας, τά τών ανθρώπων ήθη κατεκόσμησας, Βασίλειον Ιεράτευμα, Πάτερ Όσιε, Χριστόν τόν Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν τό μέγα έλεος.

Ώφθης βάσις άσειστος τή Εκκλησία, vέμωv πάσιv άσυλον, τήν κυριότητα βροτοίς, επισφραγίζωv σοίς δόγμασιv, Ουραvοφάντορ Βασίλειε Όσιε.